شاید تعجب کنید اگر بفهمید که استرس به تازگی به عنوان یکی از احساسات انسانی کشف شده و به رسمیت شناخته شده است. هانس سلیه بود که در دهه ۱۹۵۰ میلادی به روش علمی چیستی استرس را مشخص کرد و تأثیر آن را بر برخی دیگر از بیماریها اثبات کرد. در این نوشتهی کوتاه خواهیم فهمید که چطور استرس را درمان کنیم.
روشهایی ساده و مؤثر برای کاهش استرس
زندگیکردن در شهرهای بزرگ و شلوغ و بینظم و اوضاع اقتصادی کشورهای کمتر توسعهیافته باعث میشود زندگی آنچنان که باید راحت و آرام پیش نرود. سختبودن زندگی در کنار کارکردن زیاد و آیندۀ مبهم، خواهناخواه، ذهن انسان را آزار میدهد و ما را با انواع احساسات نامطلوب و رنجآور مواجه میکند.
سختش نکنیم. ممکن است حال ما خیلی خوب نباشد، به هر دلیلی. بیشتر اوقات هم این حال بد به شکل استرس ظهور میکند و اعصابمان را خورد میکند. چه کار کنیم که حالمان خوب شود؟ چطور استرس را درمان کنیم؟
کاهش استرس، علاوه بر درمانهای روانپزشکی، روشهای آسانی هم دارد که باید آنها را مانند دارو دائما مصرف کنید. همانقدر که استرس ریزریز شما را از پا درمیآورد، شما هم باید ریزریز او را از خود دور کنید.
۱- به موسیقی گوش بسپارید
اگر شرایط استرسزا امانتان را بریده است و، گیج و دستپاچه، نمیدانید چه کار باید بکنید، پاسخ این است که هیچ کاری نکنید؛ سعی کنید استراحت کنید و به یک موسیقی آرامشبخش گوش دهید. همین الان موسیقی زیر را پلی کنید و به یک موسیقی آرامبخش جان بسپرید. سپس ادامهی مقاله را بخوانید.
موسیقی آرام و لذتبخش تأثیر مثبتی بر مغز و بدن دارد؛ میتواند فشار خون را کاهش دهد و سطح کورتیزول (هورمونی که به استرس مرتبط است) را کاهش دهد.
۲- با یک نفر صحبت کنید
هنگامی که احساس استرس میکنید، دست از کار بکشید و با دوستتان تماس بگیرید و در مورد مشکلات خود صحبت کنید. روابط خوب با دوستان و عزیزان برای داشتن سبک زندگی سالم ضروری است.
آنها، به ویژه، هنگامی که استرس به شما هجوم میآورد بهترین دارو هستند. یک صدای آرامبخش و اطمینانبخش، حتی برای یک دقیقه، میتواند همه چیز را تغییر دهد.
۳- با خودتان صحبت کنید
گاهی اوقات امکان صحبتکردن با کسی را ندارید و به هردلیلی نمیشود با کسی گپ زد. در این مواقع چه کسی بهتر از خودتان؟ صحبتکردن، با آرامش، با خودتان میتواند بهترین انتخاب باشد.
این کلیشه را که فقط افراد دیوانه با خودشان حرف میزنند کنار بگذارید. نگران نباشید. از خودتان بپرسید که چرا استرس دارید، چه کاری باید انجام دهید تا کارهایتان پیش برود و آرام شوید. مهمتر از هرچیز به خودتان یادآوری کنید که همه چیز خوب خواهد شد.
۴- درست بخورید
استرس و رژیم غذایی ارتباط نزدیکی با هم دارند. غالباً وقتی غرق کار و برنامهها و استرس شدهایم، فراموش میکنیم که غذای خوبی بخوریم و رو میآوریم به خوردن غذاهای آماده و میانوعدههای چرب و شیرین و فستفود.
سعی کنید از خوردن غذاهای ساندویچی و اسنک بیرونی خودداری کنید و برای وعدههای غذاییتان برنامهریزی کنید. اگر تنها زندگی میکنید آشپزی کنید. خود آشپزیکردن هم به طرز شگفتانگیزی شما را آرام میکند.
میوه و سبزیجات هم همیشه خوب هستند و لازم به گفتن نیست؛ تا میتوانید میوه و سبزی بخورید! ماهی هم مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا۳ دارد که باعث کاهش علائم استرس میشود. ساندویچ ماهی تن هم واقعا مفید و مشکلگشاست.
۵- بخندید
خنده در بدن اندورفین آزاد میکند که باعث بهبود خلقوخو و کاهش سطح هورمونهای استرسزا (کوتیزول و آدرنالین) در بدن میشود. خنده باعث میشود سیستم عصبی شما وارد عمل شود و شما را خوشحال کند.
پیشنهاد ما این است که همیشه تعدادی فیلم طنز در چنته داشته باشید. البته یوتیوب پر است از ویدئوهای کوتاه طنز که با اندکی جستجو میتوانید آنها را پیدا کنید. یک فلش از فیلم کمدی پر کنید و شبها قبل از خواب آنها را تماشا کنید. اگر عادت به فیلم با زیرنویس دارید، Friends، Big Bang Theory و How Do I Meet Your Mother سریالهای بانمکی هستند که هرشب میتوانید قبل از خواب تماشایشان کنید و به خنده بیفتید.
خلاصه که «بخندید تا دنیا بهتون بخنده!».
۶- چای سبز بنوشید
دُز بالای کافئین فشار خون شما را بالا میبرد. اگر به قهوه اعتیاد دارید خیلی زود باید آن را ترک کنید. عادت به خوردن چای زیاد هم مثل خوردن قهوه سیستم بدن شما را به هم میریزد، کمخوابی میآورد و مانع از رفع استرسهای شما میشود.
به جای قهوه و نوشیدنیهای انرژیزایی مثل هایپ، چای سبز بنوشید. چای سبز نصف قهوه کافئین دارد و علاوهبر آن آنتیاکسیدان دارد که خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد. تیانین موجود در چای سبز هم خاصیت آرامبخشی و کاهش استرس دارد.
۷- روی ذهنتان کار کنید
برخی از نکاتی که تا الان گفتیم زود جواب میدهند و برخی هم نیاز به تغییر سبک زندگی شما دارند و در طولانیمدت نتایجشان را میبینید؛ ولی نتیجهی آنها عیمقتر و پایدارتر از بقیهی پیشنهادهای ما خواهد بود.
آگاهنگهداشتن ذهن یا ذهن-آگاهی رویکرد بسیاری از انواع مراقبه یاد مدیتیشن است که اخیرا زیاد برای سلامت روانی آدمها تجویز میشود.
از یوگا و تایچی گرفته تا پیلاتش ورزشها یا ورزشگونههایی هستند که بر جسم و روح شما تمرکز میکنند و هدفشان ایجاد آرامش در ذهن و بدن شماست. اگر امکانش را دارید در کلاس یا باشگاهی نزدیک محل زندگیتان ثبتنام کنید. اگر به هردلیلی برایتان ممکن نیست دائما در مورد آنها بخوانید یا با فیلمهای آموزشی پیش بروید.
۸- ورزش کنید؛ حتی برای یک دقیقه در روز
ورزش لزوماً به معنای وزنهزدن در باشگاه بدنسازی یا دویدن ماراتنی نیست. یک پیادهروی کوتاه در اطراف اداره یا ایستادن و انجام حرکات کششی ساده، در هنگام استراحت کاری، میتواند تسکین فوری شرایط استرسزا باشد.
به مرور ورزشکردن را به یکی از عادات زندگی روزمرهی خود تبدیل کنید. ورزش سریعا باعث کاهش استرس شما میشود. چطور؟
با جابجایی بیشتر خون در بدن به خاطر تحرک، اندورفین آزاد میشود و اندورفین سریعا حال شما را بهبود بخشد.
۹- خوب بخوابید
استرس مانع از خوابیدن خوب میشود، درست است؛ ولی نخوابیدن یا کمخوابیدن یا بدخوابیدن هم خودش عامل اصلی ناتوانی در کنترل استرس است.
اگر نتوانید از این چرخهی معیوب خارج شوید نیاز به مشاورهی روانشناسی خواهید داشت.
بنابراین حتماً هفت تا هشت ساعت خواب توصیهشده در برنامهتان باشد. تلویزیون را زودتر خاموش کنید، نور چراغ ها را کم کنید و قبل از خواب ذهنتان را آرام کنید. خواب خوب، عجیب باعث کاهش استرس شما در طور روز میشود.
۹ روش ثابتشده برای داشتن خواب خوب در شب
۱۰- نفس عمیق بکشید
کلیشه نیست. اشتباه نکنید. سالهاست راهبان بودایی نفسکشیدن درست را روشی برای رسیدن به جلای روح میدانند. نهتنها در لحظهی حملهی استرس بلکه در طول شبانهروز نفستان را تنظیم کنید تا مغز شما به اندازهی کافی از اکسیژن بهرهمند شود و باعث کنترل استرس شود.
میتوانید دقایقی از روز را تمرین کنید. مثلا روی زمین دراز بکشید، منظم نفس عمیق بکشید و روی ریهها تمرکز کنید درحالیکه پر و خالی میشود. در این لحظات خون اکسیژن کافی را به مغز میرساند و شما را سرشار از تازگی میکند.
در آخر
استرس بخشی غیرقابل اجتناب از زندگی مدرن ما انسانهاست؛ اما واضح است که نباید آن را نادیده بگیرید. استرس بیش از حد و درماننکردن آن ممکن است باعث مشکلات جدی سلامت جسمی و روحی شود.
خبر خوب این است که در بسیاری از موارد، استرس قابل کنترل است. با کمی صبر و انجامدادن راهکارهای مفید بالا، میتوانید استرس خود را کاهش دهید؛ خواه این استرس به خاطر روابط خانوادگی باشد خواه ناشی از کار و محیط کار و هردلیل دیگری که ممکن آن را پیدا نکنید.
نتیجه انجامدادن روشهای بالا را با ما زیر این پست درمیان بگذارید.